از اعتراض پیکاسو به جنگ تا ویروسی که نمی‌رود!

مدیر موزه هنرهای معاصر اصفهان بر این باور است که تاثیر کرونا بر هنر همانند تاثیر جنگ‌های جهانی اول و دوم است؛ به عنوان مثال جنگ جهانی دوم تاثیرات شگرفی بر هنر داشت که از مهمترین نمونه‌های آن تابلوی «گرنیکا» اثر پیکاسو است.

به گزارش مجله خبری نگار، مهدی تمیزی ـ مدیر موزه هنرهای معاصر اصفهان ـ درباره تاثیر تحولات اجتماعی، همانند شیوع ویروس همه‌گیر کرونا بر هنر، در ادامه مطلب بالا گفت: تابلوی «گرنیکا» تحت تاثیر جنگ جهانی دوم و ویرانی‌های آن خلق شد و امروز در مقر سازمان ملل به عنوان یکی از شاخصه‌های اصلی هنر جهان خودنمایی می‌کند.

او تفاوت کرونا با سایر تحولات بزرگ جهان را در «میزان تغییراتی که در حوزه تکنولوژی» به وجود آورده است، عنوان کرد و گفت: تکنولوژی هم به اندازه‌ میزان برخورداری هر کشور از آن، توانسته است از این قرنطینه جهانی بهره بیشتری ببرد. به طور کلی اگر بخواهیم هنر را به دو دسته هنرهای سنتی و نوگرا تقسیم کنیم، کرونا ضربه خیلی شدیدی به هنرهای سنتی و صنایع‌دستی زده است؛ چراکه صنایع‌دستی به نوعی با دیدن و لمس کردن توسط مخاطب که همان خریدار است، و گردشگر می‌تواند گردش مالی پیدا کند و در روزگار کرونا چنین شرایطی چندان فراهم نبوده است.

این هنرمند هنرهای تجسمی ادامه داد: اما تاثیر شرایط کرونایی بر هنرهای نوگرا به این سختی نبوده است، چراکه هنرهای نوگرا این امکان را دارند که از اینترنت و فضای مجازی بهره بیشتری ببرند. در این میان بهره‌ای که ایران در این مدت از اینترنت و فضای مجازی برد نیز قابل قبول و در مواردی هم، از استانداردهای بین‌المللی پایین‌تر بود. با این وجود نمی‌توان نقش موثر اینترنت بر کسب و کار هنر را نادیده گرفت. در واقع به نظرم می‌توان از زمان راه‌اندازی سیستم‌های اینترنتی در ایران، تا آغاز شیوع ویروس کرونا را در یک طرف ترازو، و از دوران قرنطینه کرونا تا کنون را در کفه دیگر ترازو قرار داد. تحولات و راه‌کارهای نوین کسب و کار و آموزش و تولید و غیره، در این دوران مفاهیم تازه‌ای به فضای مجازی تزریق کرده‌اند.

تمیزی یادآور شد: مردم در این مدت به معنای واقعی توانستند، جایگاه و کاربردهای فضای مجازی را درک کنند. بسیاری توانستند مشاغل و تحصیلاشان را به همین شیوه ادامه دهند. در واقع کرونا به ما یاد داد چگونه از وسیله‌ای که در اختیار ماست و پیشتر در حد ارتباطات ساده از آن استفاده می‌کردیم، این بار به صورت جدی‌تر و کاراتر استفاده کنیم. البته که با همه این اوصاف، ما ‌نتوانستیم به اندازه کشورهای توسعه‌ یافته از فضای مجازی بهره ببریم و فقط در روزگار کرونا این موضوع را «مشق» کردیم. با وجود کمبود و نقصان، در شهرهای مختلف ایران، می‌توان نمره قابل قبولی بر تاثیر جهانی اینترنت و هنر دوران کرونا قائل شد.

مدیر موزه هنرهای معاصر اصفهان همچنین درباره وضعیت معیشت هنرمندان و با اشاره به برخی از انتقاداتی که درباره حمایت نکردن دولت‌ از فعالان این عرصه مطرح شده است، خاطرنشان کرد: برخلاف بسیاری از افراد جامعه هنری، به حمایت‌های این چنینی توسط نهادهای دولتی هیچ اعتقادی ندارم و فکر می‌کنم همین حمایت‌ها است که کشورهای درحال توسعه همانند ما را دچار انفعال کرده است. تبدیل این حمایت‌های خرد به آموزش‌های دقیق و راهبردی در جهت تولید هنر و اقتصاد هنر، بهره‌مندی عام‌تری نسبت به اعانه‌های هر از چندگاهی نهادهای دولتی و بدتر و پیچیده‌تر از آن، هنرمندان و صاحبان حرفی است که به صورت غیرعادلانه بهره‌مند یا بی‌نصیب می‌شوند.

او با بیان اینکه «وضعیت معیشت هنرمندان نیز همانند سایر شغل‌های جامعه دچار مشکل شده است» و با طرح این پرسش که چرا برخی از هنرمندان تصور می‌کنند که از سایر بخش‌های جامعه جدا هستند؟، تاکید کرد: همانگونه که معیشت یک باغدار، کاسب یا کارخانه‌دار لطمه خورده است، معاش هنرمندان نیز با مشکلاتی همراه شده است. در این میان به نظرم، دولت باید کاری کند که وضعیت معاش همه مردم خوب شود که شامل حال هنرمندان نیز می‌شود.

تمیزی با بیان این که «اگر وضع عموم جامعه خوب نباشد، حمایت از هنرمندان صرفا به معنی مستمری دادن است»، خاطرنشان کرد: باید این نکته را در نظر داشت که اگر یک سرمایه دار یا هر فرد دیگری از وضعیت معاش خود راضی باشد، اثر هنری هم خریداری می‌کند. در واقع  اگر حال کل جامعه خوب باشد، حال هنرمند هم خوب می‌شود. من معتقدم که صرفا عده‌ای از هنرمندان نباید مورد حمایت قرار بگیرند و حمایت‌ها باید کلی و شامل کل جامعه شود.

منبع: ایسنا